محلی برای گفتگو پیرامون آزمایش‌های تشخیص پزشکی به زبان خودمانی سابقه کار و زندگی‌ام در آزمایشگاه تشخیص طبی حدود سه دهه شد. با چالش‌های زیادی در طول این دوران مواجه شد‌ه‌ام. یکی از آن‌ها «ارتباط برقرار کردن با مراجعین آزمایشگاه» است. بیمار یا همراه وی، بسته به سن، جنس، سواد، شغل، موقعیت جغرافیایی زندگی، طبقه اجتماعی و نظایر آن با واژه‌های متفاوتی ارتباط برقرار می کند. برای نمونه، گفتن کلمه «ادرار» به یک بزرگسال تحصیل کرده شهری، یک واژه مفهوم و بدیهی است. اما همین کلمه «ادرار» برای یک کودک خردسال می‌تواند نامفهوم و ناآشنا باشد. صحبت کردن به زبان عامه مردم و پرهیز از کاربرد اصطلاحات پزشکی رفتاری به هنجارست که کمتر در بین کارکنان پزشکی دیده می‌شود. دومین چالش جدی «کسب و حفظ اعتماد مراجعه‌کنندگان آزمایشگاه» است. انجام درست آزمایش، به روش معتبر، در زمان مناسب، فقط بخشی از مرحله اعتماد‌سازی است. نیاز به تکرار آزمایش، تغییر نتایج آزمایش‌های بیمار در فاصله زمانی کوتاه، متفاوت بودن نتیجه آزمایش یک بیمار در دو مرکز در همان محدوده زمانی و نظایر آن، از رویدادهایی است، که پایه‌های اعتماد بیمار را به لرزه در می‌آورد. سومین چالش در آزمایشگاه تشخیص طبی «تفسیر آزمایش» است. در سالیانی نه چندان دور، گفتن تفسیر آزمایش به عهده پزشک معالج است، باطل‌السحر همه نگرانی‌ها بود. اما، امروز در دنیایی زندگی می کنیم که به دهکده جهانی مشهور است. اینترنت چنان دریچه‌ای به جهان اطلاعات گشوده است، که کمتر کسی منتظر تفسیر پزشک برای رفع نگرانی‌هایش می‌ماند. با چند کلیک، آواری از اطلاعات به روی سر افراد می‌ریزد، که ناآشنایی با علم پزشکی و اصطلاحات آن، می تواند منجر به نگرانی‌های فراوان برای بیماران شود. در فایل‌های رادیو آزمایشگاه می‌کوشیم، هر بار از جنبه‌های گوناگون، یک آزمایش، یک بیماری و عوامل موثر بر نتایج آنرا در قالبی گفتگو محور بررسی کنیم.
دکترمحمودجاوید
اول آبان ۱۴۰۱- تهران
